fot. pixabay

Do konsultacji społecznych trafił właśnie projekt nowelizacji Kodeksu pracy# dotyczący stażu pracy. Zakłada on, że okresy samozatrudnienia, wykonywania pracy na podstawie umów zleceń czy świadczenia usług będą wliczały się do stażu pracy. W ten sposób Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chce wyrównać szanse w dostępie do niektórych uprawnień pracowniczych dla milionów osób.

Dzisiaj dostęp do niektórych uprawnień pracowniczych i stanowisk, na które wymagane jest posiadanie określonego stażu pracy, mają jedynie osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych. Tracą na tym ci, którzy przez lata wykonywali pracę np. na podstawie umów zleceń czy świadczenia usług, a także prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Nie ma znaczenia, że przez te lata uczciwie pracowali, płacili podatki, nabyli doświadczenie i wykonywali często takie same czynności, jak osoby z umowami o pracę.

Wyrównywanie szans

Wyrazem niezgody na taki stan rzeczy oraz sprzeciwu wobec bezczynności poprzedników w tym zakresie jest projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy, który 9 lipca br. trafił do konsultacji społecznych.

Proponowana zmiana ma na celu wyrównanie szans w dostępie do niektórych uprawnień pracowniczych, jak i stanowisk wymagających potwierdzonego doświadczenia zawodowego dla osób wykonujących działalność zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy lub stosunek służbowy. Dla milionów pracowniczek i pracowników, osób przedsiębiorczych.

Samozatrudnienie i zlecenie wliczą się do stażu pracy

Zgodnie z projektowanymi regulacjami do okresu zatrudnienia wliczane będą:

• okresy prowadzenia pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe;
   
• okresy wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług, umowy agencyjnej, pozostawania osobą współpracującą z takimi osobami czy pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych – w których dana osoba podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym;
   
• okresy działalności zawodowej, która zasadniczo stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych, w których dana osoba nie podlegała jednak ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym;
  • dla przykładu może to być zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w ramach wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19, niepodleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu ulgi na start czy zwolnienie dotyczące osób prowadzących działalność gospodarczą, które przekroczyły kwotę rocznej podstawy wymiaru składek, a także okres ulgi dla uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat
• udokumentowany, przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej. 

Jak to będzie wyglądać w praktyce?

Wymienione okresy będą potwierdzane zaświadczeniem wydawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Co ważne, okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy.

W przypadku nakładania się okresów: prowadzenia pozarolniczej działalności oraz okresów pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, jak również wykonywania zlecenia lub świadczenia usług, wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej albo pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kołek rolniczych lub nakładania się tych okresów z okresem pozostawania w stosunku pracy, do okresu zatrudnienia wlicza się jeden z tych okresów.

Projekt zakłada, że nowe przepisy ustawy będą obowiązywały od dnia 1 stycznia 2026 r.

Przykłady: 

1. Po 1 stycznia 2026 r. pracownik posiadający 7 lat stażu pracy, po zaliczeniu do stażu pracy dodatkowych 4 lat pracy na podstawie umowy zlecenia, uzyska urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni (zamiast 20 dni przysługujących pracownikom zatrudnionym krócej niż 10 lat).
    
2. Pracownik jest od dwóch lat zatrudniony u pracodawcy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w związku z czym obowiązuje go 1-miesięczny okres wypowiedzenia. Przed rozpoczęciem pracy na podstawie umowy o pracę pracownik ten jednak pracował na rzecz tego samego pracodawcy przez półtora roku na podstawie umowy zlecenia. Z chwilą zaliczenia okresu umowy zlecenia do stażu pracy, pracownika będzie obowiązywał 3-miesięczny okres wypowiedzenia.
   • W tym kontekście należy pamiętać, że o długości okresu wypowiedzenia decyduje zakładowy staż pracy, a więc na długość okresu wypowiedzenia nie wpłynie zaliczenie okresu pracy na zleceniu u innego pracodawcy.
3. Pracownik 1 lutego 2028 r. będzie miał 20 lat pracy. Przed podjęciem pracy na podstawie stosunku pracy pracownik prowadził jednak przez 5 lat jednoosobową działalność gospodarczą. W związku z zaliczeniem do stażu pracy także okresu działalności gospodarczej, pracownik 1 lutego 2028 r. uzyska prawo do nagrody jubileuszowej przysługującej z tytułu 25 lat pracy (jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u zatrudniającego pracodawcy taką nagrodę przewidują).
   • Nie oznacza to jednak, że pracownikowi przysługiwać będzie także roszczenie o nagrodę z tytułu 20 lat pracy, ponieważ 1 lutego 2023 r. okres prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej nie był zaliczany do stażu pracy. Uprawnienia pracownicze wynikające z wliczenia okresów działalności zawodowej, które obecnie nie są zaliczane, będą przysługiwały od dnia wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2026 r.).
4. Pracownik otrzymuje przewidziany w regulaminie wynagradzania dodatek stażowy w wysokości 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy. Obecnie dostaje dodatek w wysokości 5 proc. w związku z pracą wykonywaną w latach 2018-2020 oraz 2022-2023, jednak w 2017 r. pracował przez cały rok na podstawie umowy zlecenia, a w latach 2021-2023 prowadził działalność gospodarczą. W związku z wejście w życie ustawy z dniem 1 stycznia 2026 r. pracownik otrzyma dodatek stażowy w wysokości 7 proc., do stażu pracy zaliczony bowiem zostanie 1 rok (2017 r.) przepracowany na umowie zlecenia oraz niepokrywający się z okresem zatrudnienia na umowie o pracę okres prowadzenia działalności gospodarczej w wymiarze 1 roku (2021 r.).

Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Praca na wysokości

60PLN

Zadaj pytanie

40PLN

Fotoobraz na płótnie 50x70

121,00 zł PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności ustawienia świateł

Szkolenie z HACCP

80PLN

Sprawozdanie o wytwarzanych odpadach

500PLN

Ewidencja odpadów BDO (pakiet mini)

2400 zł / rokPLN

Szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych

79PLN