fot. IJHARS

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) przedstawia wyniki #przeprowadzonych planowych kontroli w zakresie jakości handlowej sezonowych przetworów owocowych i warzywnych typu dżemy, konfitury, marmolady, powidła, kompoty, warzywa marynowane i kiszone. Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło znakowania produktów.

Kontrole, przeprowadzone na terenie całego kraju w III kwartale 2023 r., objęły zarówno producentów, jak i placówki handlu detalicznego, w łącznej liczbie 107 podmiotów (89 sklepów i 18 zakładów produkcyjnych).

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej przetworów owocowych i warzywnych w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami i wymaganiami, których spełnienie zostało zadeklarowane w oznakowaniu produktu i/lub dokumentach towarzyszących, ze szczególnym uwzględnieniem przetworów owocowych i warzywnych sezonowych, tj. dżemów, konfitur, marmolad, powideł, kompotów, warzyw marynowanych i kiszonych.

Nieprawidłowości stwierdzono w 14 podmiotach (13,1 %) – 8 sklepach i 6 zakładach produkcyjnych.

Cechy organoleptyczne

Oceną organoleptyczną objęto 28 partii przetworów owocowych i warzywnych  (20 partii w sklepach i 8 partii w zakładach produkcyjnych).

Cech organoleptycznych w skontrolowanych przetworach owocowych i warzywnych nie kwestionowano na żadnym z etapów kontroli.

Parametry fizykochemiczne

W zakresie parametrów fizykochemicznych łącznie skontrolowano 132 partie przetworów owocowych i warzywnych (100 partii w sklepach i 32 partie w zakładach produkcyjnych).

Nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych stwierdzono w 11 partiach (8 partii przetworów owocowych i warzywnych skontrolowanych w sklepach i 3 partie skontrolowane u producentów).

Stwierdzone nieprawidłowości w skontrolowanym asortymencie na etapie detalu to głównie: zaniżona masa netto oraz masa netto produktu po odsączeniu, zawyżona zawartość cukrów w produkcie lub zawyżona zawartość białka – w stosunku do deklaracji producenta, zaniżona zawartość ekstraktu ogólnego w stosunku do wymaganej przepisami. Natomiast nieprawidłowości stwierdzone na etapie produkcji to: zawyżona zawartość cukrów w stosunku do deklaracji producenta czy obecność siarczynów w wyrobie gotowym, przy jednoczesnym braku deklaracji ich obecności na opakowaniu.

Znakowanie

Kontroli znakowania poddano 287 partii przetworów owocowych i warzywnych  (250 partii w sklepach i 37 partii w zakładach produkcyjnych).

Nieprawidłowości w oznakowaniu produktów wykryto w przypadku 23 partii przetworów owocowych i warzywnych (15 skontrolowanych partii w sklepach i 8 partii skontrolowanych w zakładach produkcyjnych).

W partiach skontrolowanych przetworów na etapie detalu stwierdzono następujące nieprawidłowości:

• informacja o wartości odżywczej przedstawiona w sposób nieprawidłowy, bez doprecyzowania, czy odnosi się do produktu całego czy bez zalewy,
• brak informacji o procesie, jakiemu został poddany wyrób, np. sterylizacji,
• błędne sformułowanie informacji o dacie minimalnej trwałości,
• przekroczenie daty minimalnej trwałości,
• zamieszczenie informacji o warunkach przechowywania nie w bezpośrednim sąsiedztwie daty minimalnej trwałości,
• brak informacji o warunkach przechowywania,
• niewłaściwe przedstawienie informacji o masie netto,
• brak informacji o terminie przydatności do spożycia po otwarciu opakowania,
• brak numeru partii produkcyjnej

Stwierdzone nieprawidłowości na etapie produkcji:

• niewłaściwe przedstawienie informacji o masie netto,
• niepełne dane producenta,
• brak informacji o masie netto po odsączeniu,
• brak informacji o wartości odżywczej na opakowaniu,
• brak informacji o procesie, jakiemu został poddany wyrób, np. sterylizacji,
• błędne określenie kolejności składników w wykazie składników,
• błędne sformułowanie informacji o dacie minimalnej trwałości,
• brak informacji o warunkach przechowywania,
• brak numeru partii produkcyjnej,
• podanie w wykazie składników informacji o zamiennikach, co może wprowadzać konsumenta w błąd co do składu produktu,
• brak wyróżnienia składnika alergennego w wykazie składników,
• pominięcie składników w wykazie składników,
• brak informacji o zawartości substancji konserwującej,
• bezpodstawne zastosowanie znaku „bez GMO”.

Oznakowanie większości skontrolowanych partii przetworów owocowych i warzywnych niezależnie od etapu kontroli zawierało jednocześnie po kilka niezgodności.

Należy nadmienić, że bieżąca kontrola nakierowana była na produkty sezonowe.

W wyniku kontroli nie wniesiono uwag do identyfikowalności przetworów owocowych i warzywnych. W stosunku do 4 partii przetworów warzywnych (3 partie warzyw konserwowych i 1 partia warzyw kiszonych) w 2 sklepach na terenie województwa małopolskiego oraz kujawsko-pomorskiego, stwierdzono przekroczenie daty minimalnej trwałości.

Na etapie produkcji sprawdzano także, czy przedsiębiorcy dysponowali dokumentami potwierdzającymi jakość stosowanych surowców lub półproduktów. W powyższym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.

Nie stwierdzono przypadków stosowania przeterminowanych surowców. Kontrola dokumentacji nie wykazała stosowania niedozwolonych dodatków do żywności.

Elementem kontroli jakości handlowej przetworów owocowych i warzywnych była kontrola technologii produkcji, tj. sprawdzenie sposobu produkcji oraz prawidłowości przebiegu procesu technologicznego. W tym zakresie nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości.

W żadnym z kontrolowanych podmiotów zarówno na etapie detalu, jak i u producentów nie stwierdzono w oznakowaniu produktów konwencjonalnych bezprawnego zastosowania oznaczeń nawiązujących do ekologicznej metody produkcji, chronionych nazw pochodzenia (ChNP), chronionych oznaczeń geograficznych (ChOG) i gwarantowanych tradycyjnych specjalności (GTS).

W kontrolowanych podmiotach warunki składowania przetworów owocowych i warzywnych zapewniały zachowanie ich właściwej jakości handlowej. Stan kontrolowanych pomieszczeń nie budził zastrzeżeń.

W trakcie kontroli nie stwierdzono występowania zjawiska tzw. „podwójnej jakości” produktów, przeznaczonych na rynek krajowy oraz do innych krajów UE.

Zastosowane sankcje

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami organy IJHARS zastosowały sankcje przewidziane przepisami prawa.

W związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli nieprawidłowościami wojewódzcy inspektorzy JHARS:

- na etapie sprzedaży detalicznej - wydali 3 decyzje administracyjne nakładające kary pieniężne za wprowadzanie do obrotu artykułów rolno-spożywczych o niewłaściwej jakości handlowej; wydali 2 decyzje w związku z odstąpieniem od wymierzenia kar pieniężnych,

ze względu na niski stopień szkodliwości czynu; na osoby odpowiedzialne nałożyli 5 mandatów karnych oraz wydali 25 zaleceń pokontrolnych.

Ponadto przekazano 3 sprawy do Okręgowych Urzędów Miar w związku ze stosowaniem wag bez ważnych cech legalizacji oraz 2 sprawy do Powiatowych Inspekcji Sanitarnych w związku z obrotem przeterminowanymi przetworami warzywnymi.

- na etapie produkcji - wydali 1 decyzję wymierzającą karę pieniężną za wprowadzanie do obrotu zafałszowanego artykułu rolno-spożywczego; wydali 3 decyzje nakazujące poddanie artykułu rolno-spożywczego zabiegom właściwego znakowania; wszczęli 2 postępowania administracyjne mające na celu wymierzenie kary pieniężnej oraz nałożyli 1 mandat karny w związku z brakiem zgłoszenia działalności do właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektora JHARS na osobę odpowiedzialną.

Konkluzja

Porównując wyniki wcześniejszych kontroli tego asortymentu przeprowadzonych na etapie sprzedaży detalicznej (w latach 2021 – 2023) oraz  na etapie produkcji (w latach 2020 – 2023) można zauważyć, że nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych są znikome.

W przypadku pozostałych wyróżników jakości handlowej (parametry fizykochemiczne i znakowanie), kontrolowanych zarówno w przetworach owocowych, jak i warzywnych na przełomie ostatnich lat, można stwierdzić, że pozostają one na podobnym, niskim poziomie. Niewielkie wahania w odsetku nieprawidłowości wynikają ze zróżnicowania asortymentowego, gdyż każda kontrola obejmuje różne kategorie produktów.

Źródło: IJHARS

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Rejestracja BDO

500PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności układu kierowniczego

KOBIZE

500PLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności ustawienia świateł

Zezwolenie na przetwarzanie odpadów

od 2000PLN

Szkolenie bhp dla studentów

79PLN

Budowa magazynów

Bezpłatne kontrolowanie sprawności zawieszenia